Και σκέφτομαι την ανάγκη, το βαθύ νόημα αυτής της ανάγκης, που οδήγησε τον Ξενάκη να συνταχτεί με την αντικειμενική ηχητικότητα του κόσμου απέναντι στην υποκειμενική ηχητικότητα της ψυχής. (Μ. Κούντερα, «Συνάντηση»)
Έτυχε να αγαπήσω τη μουσική του Ξενάκη στην πιο ζοφερή -και συνάμα πιο σνομπ- περίοδο της ζωής μου. Βαθιά καχύποπτος και αλαζονικός απέναντι στους ανθρώπους, αναγνώριζα στους βίαιους, εριστικούς ήχους του Ξενάκη έναν ομοϊδεάτη που σάρκαζε ανηλεώς τα καλολογικά στοιχεία της περιρρέουσας ματαιότητας.
Παραμένω ακόμη καχύποπτος απέναντι στους ανθρώπους, την αλήθεια των αισθημάτων τους, την ύπαρξη της ομορφιάς τους. Ωστόσο πλέον δυσπιστώ περισσότερο απέναντι στην αντικειμενικότητα που διακηρύσσει ότι προσηλώνεται απερίσπαστη στο είναι του κόσμου, αδιάφορη για τους σπαραγμούς, αδιάβροχη στα δάκρυα.
Όσο και αν παριστάνει τον ψυχρό, αποστασιοποιημένο εκφραστή συμπαντικών νόμων, όσο και αν υποτιμά την πολλή συνάφεια των ανθρώπινων αισθημάτων, τελικά ο Ξενάκης είναι ένας από τους πιο πυρετώδεις και συναισθηματικούς συνθέτες, τα ξεσπάσματα του οποίου μου ακούγονται σαν απωθημένες προσευχές που εκρήγνυνται.
3 comments:
Όταν πέθανε ο Ξενάκης ο αρθρογράφος κάποιας βρετανικής εφημερίδας ―δε θυμάμαι τώρα ποιας― που έγραφε για το γεγονός είχε ξεκινήσει το κείμενο του με την παρατήρηση ότι το όνομά του στα Ελληνικά σημαίνει μικρός ξένος και ότι ο συνθέτης έμοιαζε να φεύγει από αυτόν τον κόσμο ακριβώς ως αυτός που λέει το όνομά του.
Έβρισκα πάντα εντυπωσιακό πώς αυτή η θεμελιώδης ανεστιότητα του συνθέτη αποτυπώνεται στο όνομά του.
Κάθε σπουδαία μουσική είναι και όσο πρέπει ρομαντική.
Post a Comment