27.5.06

η νίκη που διστάζει



Η Νίκη είναι πιο όμορφη τη στιγμή
που διστάζει
το δεξί της χέρι όμορφο σαν διαταγή
ακουμπάει στον άνεμο
τα φτερά της όμως τρέμουν

Γιατί βλέπει
έναν μοναχικό νέο
ακολουθεί τα μακρόσυρτα χνάρια
ενός άρματος
πάνω σε γκρίζο δρόμο σε γκρίζο τοπίο
από βράχια και σκόρπια χαμόδεντρα

αυτός ο νέος σε λίγο θα χαθεί
τούτη κιόλας τη στιγμή η ζυγαριά της μοίρας του
γέρνει απότομα
προς τη γη

η Νίκη θα ήθελε πολύ
να τον πλησιάσει
και να τον φιλήσει στο μέτωπο

αλλά φοβάται
πως αυτός που ποτέ δε γνώρισε
τη γλύκα των χαδιών
σαν τη γευτεί
μπορεί πάνω στη μάχη
να λακίσει σαν τους άλλους

Κι έτσι η Νίκη διστάζει
και τελικά αποφασίζει
να παραμείνει στη στάση
που της δίδαξαν οι γλύπτες
γεμάτη ντροπή για το αναπάντεχο αυτό αίσθημα

αντιλαμβάνεται
πως αύριο με το χάραμα
το αγόρι αυτό πρέπει να βρεθεί
με το στήθος ανοιγμένο
μάτια κλειστά
και τον ξινό οβολό της πατρίδας του
κάτω από τη μουδιασμένη του γλώσσα


Zbigniew Herbert

22 comments:

Αθήναιος said...

Ελπίζω μη θυμώσετε με το σχόλιο γιατί σας διαισθάνομαι κάπως "αρπαγμένο".

Διάβαζα νωρίτερα ένα άρθρο για τα 100 χρόνια από τα θάνατο του Σοστακόβιτς κ τις προγραμματισμένες συναυλίες σε Λονδινο κ Νέα Υόρκη στις οποίες το πρόγραμμα περιλαμβάνει εκτέλεση όλου του κύκλου των συμφωνιών του υπό τον Valery Georgiev. Σκεφτόμουν λοιπόν πως όταν γίνω Παγκόσμιος Δικτάτωρ από τους καλλιτέχνες θα επιτρέπω μόνο στους μουσικούς να κάνουν "πολιτικά έργα".

Στους δε ποιητές θα απαγορεύεται να μιλούν για ο,τιδήποτε άλλο πέραν από τον Έρωτα, τη Φύση κ δη τα λουλούδια τα δέντρα κ τη θάλασσα. :-)

Αθήναιος said...

Επίσης όταν θα γίνω Δικτάτωρ θα απαγορεύσω στους μάγειρες να ομιλούν.

Τα 100 χρόνια είναι από τη γέννηση βέβαια κ όχι το θάνατο του Σοστακόβιτς.

the ibt said...

Κάτι παρόμοια όμορφο είχα γράψει κάποτε κι εγώ για τη Νίκη.

Την Κάρτσωνα.

un certain plume said...

@Αθήναιος: Νομίζω ότι το ασφαλέστερο μέσο για να επιβιώσει ένα "πολιτικό έργο" τέχνης είναι η ειρωνεία· η διάθεση δηλαδή του έργου να αυτοϋπονομεύεται και να "σαμποτάρει" το ίδιο του το μήνυμα, αποσοβώντας έτσι τον κίνδυνο της ρητορείας και του εύκολου διδακτισμού.

Ο Σοστακόβιτς το είχε καταλάβει καλά αυτό, γι' αυτό ακόμη και στα πιο "σκληροπυρηνικά" πολιτικά του έργα πάντα διοχέτευε θύλακες υπαινικτικού (και άρα απείρως δραστικότερου) χιούμορ. Θα ισχυριζόμουν μάλιστα ότι το χιούμορ (έστω δακρυσμένο) κατέχει σημαντικότερη θέση στο έργο του Σοστακόβιτς από ό,τι η "πολιτική". Άλλωστε ο συνθέτης δήλωνε ευτυχής αν κατάφερνε να κάνει τους ακροατές του να γελάσουν.

Όσον αφορά την πρόθεσή σας να απαγορεύσετε από τους ποιητές τα "πολιτικά έργα", σίγουρα θα προστατεύατε την ποίηση από άπειρα εξαμβλώματα στρατευμένου λόγου, αλλά και θα της στερούσατε όχι και τόσο λίγα αριστουργήματα (βλ. από το παρελθόν τους "Ελεύθερους πολιορκημένους" του Σολωμού, το "Χιου Σέλγουιν Μόμπερλι" του Πάουντ, το "Anno Domini" της Αχμάτοβα, το "Πάσχα 1916" του Γέιτς κ.λπ.).

@The iblog team: Αναμένουμε εναγωνίως να μας το απαγγείλετε.

Ιφιμέδεια said...

Το καλύτερο σχόλιο για την πολιτική επικαιρότητα.
Καίριο και μαγικά αληθινό.

Anonymous said...

Λοιπόν, αυτό ήθελα να το σκεφτώ λίγο πριν απαντήσω. Αφού το διάβασα πήγα στο θέατρο κ είδα την " Πόλη στα Γόνατα" του Φάϊς η οποία είναι μια δραματοποιημένη έκθεση ζωγραφικής για ένα ακανθώδες κ πολύπλοκο ζήτημα, τους αστέγους.

Το έργο ήταν μια μοναδική εμπειρία ακριβώς για το λόγο που αναφέρετε στην πρώτη παράγραφο: "@Αθήναιος: Νομίζω ότι το ασφαλέστερο μέσο για να επιβιώσει ένα "πολιτικό έργο" τέχνης είναι η ειρωνεία· η διάθεση δηλαδή του έργου να αυτοϋπονομεύεται και να "σαμποτάρει" το ίδιο του το μήνυμα, αποσοβώντας έτσι τον κίνδυνο της ρητορείας και του εύκολου διδακτισμού".

Η ειρωνία κ ο αυτοσαρκασμός στην πολιτική αλλά κ σε όσους ομιλούν περί πολιτικής μέσω της Τέχνης είναι αναγκαία όχι τόσο για άλλοθι ( κ αυτό παίζει χοντρά βέβαια...) όσο για να καταδειχθεί ότι όλοι, ακόμη κ αυτοί που σε πρώτη ανάγνωση φαίνονται ( κ είναι) ως θύματα, αποτελούν κ αυτοί μέρος του προβλήματος.

Μετά από σκέψη όμως φοβάμαι πως θα εμμείνω στην απαγόρευσή μου ως προς τους ποιητές.

Σε τελευταία ανάλυση θα εμμείνω αναλαμβάνοντας το ρίσκο να μην ψηφιστώ ποτέ για δικτάτορας. :-Ρ

Mantalena Parianos said...

Nίκη? There's no such thing...
Πάντα κάτι κερδίζεις κια πάντα κάτι χάνεις (ακόμη κι όταν το μόνο που σου φαίνεται είναι ότι ΧΑΝΕΙΣ)
:D

Idάκι said...

Η πρότασή μου είναι να το φιλήσει το αγόρι, και να αφήσει τις ντροπές.

un certain plume said...

Ιφιμέδεια, ευχαριστούμε.

Αθήναιε, πάντα μας άρεσαν οι δικτάτορες που επισκέπτονται το Αμόρε, οπότε θεωρήστε την ψήφο μας εξασφαλισμένη. (Και σφάξτε όσους ποιητές θέλετε μετά -αρκεί να τους μαγειρέψετε και να μας παρουσιάσετε τη συνταγή).

Μανταλένα, έτσι είναι. "And the profit and loss" που έγραφε κι ο Έλιοτ. (Ας ρίξουμε κι έναν Έλιοτ μια και το ποστ μας είναι ποιητικόν).

Id, δε διανοείστε πόσο λατρεύουμε την εμμονή σας με το kinky.

Αθήναιος said...

Καλά εσείς έχετε μια τάση προς την ανθρωποκτονία, το έχω παρατηρήσει αυτό. Αφού λέω το κείμενο για τον κανιβαλισμό το οποίο δεν έχω τολμήσει να γράψω ακόμη, να σας το αφιερώσω, όταν το γράψω γιατί είμαι σίγουρος πως θα το εκτιμήσετε.

Anonymous said...

η πατρίδα όμως λιγότερο διστακτική. Και τον φίλησε και του πέρασε και ένα κόσμημα στο λαιμό για ώρα άναγκης.

un certain plume said...

Αθήναιε, μην το καθυστερείτε κι άλλο! Ήδη μου τρέχουν τα σάλια.

She is a dracula, ζωγραφίσατε.

sensualmonk said...

ωραίο.
η μετάφρασις, ιδική σας;

un certain plume said...

Του Χάρη Βλαβιανού. Από το "Η ψυχή του κ. Cogito και άλλα ποιήματα", εκδ. Γαβριηλίδης.

Idάκι said...

Ω Θεέ μου, πάλι ο Χάρης μπροστά μου...

Ο άμοιρος, δεν μπορεί να γράψει ποιήματα και αρκείται να μεταφράζει... Δύο χρόνια καθηγητής, δεν άκουσα τίποτε έξυπνο που να ανήκε στον ίδιο!!

Plume, το kinky κυλά στις φλέβες μου και το ξέρετε.

Anonymous said...

σας ευχαριστώ, δεν ήταν όμως στις προθέσεις μου. Απεχθάνομαι τα νέφτια και φοβάμαι τις επικίνδυνες χρωστικές.

sensualmonk said...

[πέραν του προβλήματος δεοντολογίας που σας αφορά [να μην αναφέρετε τον/την μεταφραστή/ρια] -απλή αβλεψία, εικάζω- αναρωτιέμαι για την γνώμη, υμών και των σχολιαστών σας, για την εκ του αγγλικού [γαλλικού, κ.ο.κ.] 'μετάφραση' κειμένων των οποίων την πρωτότυπη γλώσσα αγνοούμε... ευχαριστώ εκ των προτέρων, και διατελώ, υμέτερος, κ.λπ.]

un certain plume said...

Επιτρέψτε μου να δώσω τον λόγο σε έναν ειδικότερο:

Ο Χάρης Βλαβιανός μετέφρασε τα ποιήματα της ελληνικής έκδοσης από την αγγλική γλώσσα. Αυτό, βέβαια, προδιαθέτει κάπως άσχημα. Σωστά, όμως, ο Βλαβιανός, επικαλούμενος και τον Τσέσουαφ Μίλος, φίλο και μεταφραστή του Χέρμπερτ στα αγγλικά, παρατηρεί ότι η ποίηση του Χέρμπερτ, με τον ξερό και συγκρατημένο τόνο της, το πεζολογικό ύφος της και την αποφυγή παραδοσιακών μέτρων ή ομοιοκαταληξιών, δεν δυσκολεύει ιδιαίτερα το έργο του μεταφραστή. Ο κύριος κίνδυνος ήταν η ολίσθηση προς συναισθηματικά φορτισμένες, λυρικοφανείς λέξεις της ελληνικής. Ο Βλαβιανός, και λόγω ιδιοσυγκρασίας, τον απέφυγε. Όπως πιστοποιεί η παραβολή με το αγγλικό κείμενο, που συνοδεύει το ελληνικό, η μετάφρασή του είναι ακριβής (πέρα από λίγες μικροενστάσεις που μπορεί να έχει κανείς), εύστοχα ευρηματική, όπου ήταν αναγκαίο, και αβίαστα φυσική.

sensualmonk said...
This comment has been removed by a blog administrator.
sensualmonk said...

μα ελάτε τώρα. πείθεσθε; από τον κούρτοβικ περίμενα καλύτερα... ίσως η καλή γειτονία

Anonymous said...

You have an outstanding good and well structured site. I enjoyed browsing through it Acne adult treatment woman cheap calls yemen Auto business loan small Us post office san diego sandrock rd phone Kenwood car and marine audio Journal on current treatment of asthma business card affiliate program Farmer+new+world+life+insurance cheap phone calls to russia from uk

Anonymous said...

Very nice site! » » »